Kila abiria ana haki za msingi kama ifuatavyo:-
1. Haki ya kusafirishwa kutoka eneo moja hadi jingine
2. Haki ya kubebewa mizingo yake yenye uzito husiozidi kilo 20 kwa mtu mzima na kilo 10 kwa mtoto bila malipo yoyote.
3. Kila abiria ana haki ya kurudishiwa nauli yake baada ya kukata tiketi na kuamua kuhairisa safari yake endapo atatoa taarifa ya ahirisho hilo kabla ya saa 24 na akitoa taarifa chini ya saa 24 atarejeshewa nauli yake pungufu ya asilimia 15
4. Kila abiria ana haki ya kutoshuka au kusimama kupisha gari kupimwa uzito kila lifikapo kwenye mizani.
5. Kila abiria ana haki ya kutobughuziwa akiwa kwenye basi
Friday, May 14, 2010
SUMTAR-CCC AJALI ZA BARABARANI ZINAUA ZAIDI YA MARARIA
Ajali za barabarani zinaua zaidi ya malaria kwa mwaka!
MATUKIO ya ajali za barabarani yamekuwa yakiwasababishia wananchi madhara makubwa yakiwemo kupoteza maisha, majeraha makubwa, ulemavu wa kudumu, mali kuharibika hata kupotea.
Ajali za barabarani zinazosababisha vifo na majeruhi wengi, zimekuwa zikiongezeka mwaka hadi mwaka. Kutokana na ajali hizo, mwaka 2007 watu 2,594 walifariki dunia, 16,308 walijeruhiwa. Vile vile mwaka 2008 watu 2,905 walifariki dunia, na majeruhi walikuwa 17,861.
Kutokana na hali hiyo wapatao 20,000 wengi wa waathirika wameachwa bila kujua hatma ya fidia zao baada ya kupatwa na madhara yaliyosababishwa na ajali za barabarani.
Ajali hizo zimekuwa zikichangia vifo vingi vya watoto na vijana duniani hasa walio na umri kati ya miaka 10 mpaka 24 na ni chanzo cha tatu kwa vifo vya watu walio na umri kati ya miaka 30 na 44.
Kutokana na ajali hizo kuongezeka ndio maana imetengwa siku maalum ya Kimataifa ya kuwakumbuka waathirika wa Ajali za Barabarani kila Mwaka Duniani.
Siku ya kuwakumbuka waathirika wa ajali za barabarani huadhimishwa kila ifikapo 15, Novemba ya kila mwaka.
Maadhimisho hayo yalianzishwa na Umoja wa Mataifa kwa kupitia katika Azimio lake la namba A/60/5(2005).
Siku hii inatambulika kama siku rasmi ya kimataifa ya kuwakumbuka waathirika wa ajali hizo za barabarani na familia zao na kuzitaka nchi wanachama pamoja na jumuiya za kimataifa kuitambua siku hiyo.
Hapa nchini siku hii ilianza kuazimishwa na Baraza la ushauri Watumaiaji wa Huduma za nchi Kavu na Majini (SUMATRA-CCC) Mwaka jana jijini Dar es Salaam.
Pia siku hiyo hutoa fursa kwa jamii nzima kukutana na kuwakumbuka wahanga wa ajali za barabarani kutafakari madhara, gharama, na hatua zinazoweza kuchukuliwa katika kuzuia ajali zisitokee.
Siku ya kuwakumbuka wahanga wa ajali za barabarani inatoa nafasi ya kuikumbusha serikali wajibu wake na jamii nzima katika suala la kuzifanya barabara kuwa sehemu salama.
Kwa bara la Afrika siku hii imekuwa ikiadhimishwa maadhimisho katika nchi za Afrika ya Kusini, Uganda na Nigeria katika miaka iliyopita.
Takwimu zinaonyesha kuwa kila baada ya dakika 6, mtu mmoja hufa au kujeruhiwa kwa na ajali za barabarani duniani kote, wakiwemo madereva, abiria, waendesha pikipiki, baiskeli na watembea kwa miguu.
Takwimu za dunia zinaonesha kuwa watu milioni 1.2 hufa kutokana na ajali za barabarani kila mwaka na kuacha mamilioni ya watu na ulemavu wa kudumu duniani.
Idadi hii ya waathirika ni kubwa ikilinganishwa na idadi ya watu wanaokufa kutokana na malaria.
Zaidi ya watoto 260,000 hufariki kila mwaka kutokana na ajali za barabarani duniani kote.
Shirika la Afya Duniani linaonyesha kuwa ifikapo mwaka 2015, ajali za barabarani zitakuwa chanzo kikuu cha vifo na ulemavu kwa vijana.
Asilimia 90 ya vifo hivyo hutokea katika nchi zenye pato la kati na la chini, Tanzania ikiwa miongoni mwa kundi la pato la chini kabisa na kusini mwa Jangwa la Sahara.
Kwa kipindi cha kati ya mwezi Januari na Juni mwaka jana watu 1460 walifariki dunia na watu zaidi 8,373 walijeruhiwa kutokana na ajali za barabarani hapa nchini ambapo ilikuwa inaonyesha kuwa hadi kufikia mwishoni mwa mwaka huo, kutakuwa na jumla ya vifo 3000.
Baraza la Sumatra-ccc linaiasa jamii itambue kuwa madhara yote haya ni mzigo mkubwa kwa nchi kama Tanzania.
Kwani kwa Mwaka 2006 tu ilikadiriwa kuwa ajali hizo zilileta hasara ya asilimia 3.4 ya pato la ndani la Taifa.
Hata hivyo Sumatracc inashauri kuwa iwapo kama jamii na serikali itakuwa makini, vifo hivi vinaweza kuepukika, kwani zaidi ya robo tatu ya vifo vyote husababishwa na makosa ya kibinadamu.
Hali hiyo inatokana na ukweli kwamba madereva, waenda kwa miguu, waendesha baiskeli na watumiaji wengine wa barabara, hufanya makosa ambayo huishia kupoteza maisha yao au ya wengine.
Sumatra-ccc inaamini kwamba kwa kutoa elimu, uhandisi na usimamizi wa sheria za barabarani, kutasaidia kupunguza vifo visivyokuwa vya lazima.
Siku ya kuwakumbuka wahanga wa ajaali za barabara hutumika kuikutanisha jamii kwaajili ya kuwaombea marehemu waliofariki kutokana na ajali mbalimbali.
Mwenyekiti wa Baraza la Sumatra-ccc,Gilliard Ngewe anasema siku kama hiyo kila mmoja ambaye anaendesha vyombo vya usafiri, ajitafakari namna anavyoweza kukiendesha chombo chake.
ajali nyingi za barabarani zinaonyesha kuwa zinasababishwa na mwendo kasi wa madereva, au kujaza abiria na mizigo kupita kiasi.
MATUKIO ya ajali za barabarani yamekuwa yakiwasababishia wananchi madhara makubwa yakiwemo kupoteza maisha, majeraha makubwa, ulemavu wa kudumu, mali kuharibika hata kupotea.
Ajali za barabarani zinazosababisha vifo na majeruhi wengi, zimekuwa zikiongezeka mwaka hadi mwaka. Kutokana na ajali hizo, mwaka 2007 watu 2,594 walifariki dunia, 16,308 walijeruhiwa. Vile vile mwaka 2008 watu 2,905 walifariki dunia, na majeruhi walikuwa 17,861.
Kutokana na hali hiyo wapatao 20,000 wengi wa waathirika wameachwa bila kujua hatma ya fidia zao baada ya kupatwa na madhara yaliyosababishwa na ajali za barabarani.
Ajali hizo zimekuwa zikichangia vifo vingi vya watoto na vijana duniani hasa walio na umri kati ya miaka 10 mpaka 24 na ni chanzo cha tatu kwa vifo vya watu walio na umri kati ya miaka 30 na 44.
Kutokana na ajali hizo kuongezeka ndio maana imetengwa siku maalum ya Kimataifa ya kuwakumbuka waathirika wa Ajali za Barabarani kila Mwaka Duniani.
Siku ya kuwakumbuka waathirika wa ajali za barabarani huadhimishwa kila ifikapo 15, Novemba ya kila mwaka.
Maadhimisho hayo yalianzishwa na Umoja wa Mataifa kwa kupitia katika Azimio lake la namba A/60/5(2005).
Siku hii inatambulika kama siku rasmi ya kimataifa ya kuwakumbuka waathirika wa ajali hizo za barabarani na familia zao na kuzitaka nchi wanachama pamoja na jumuiya za kimataifa kuitambua siku hiyo.
Hapa nchini siku hii ilianza kuazimishwa na Baraza la ushauri Watumaiaji wa Huduma za nchi Kavu na Majini (SUMATRA-CCC) Mwaka jana jijini Dar es Salaam.
Pia siku hiyo hutoa fursa kwa jamii nzima kukutana na kuwakumbuka wahanga wa ajali za barabarani kutafakari madhara, gharama, na hatua zinazoweza kuchukuliwa katika kuzuia ajali zisitokee.
Siku ya kuwakumbuka wahanga wa ajali za barabarani inatoa nafasi ya kuikumbusha serikali wajibu wake na jamii nzima katika suala la kuzifanya barabara kuwa sehemu salama.
Kwa bara la Afrika siku hii imekuwa ikiadhimishwa maadhimisho katika nchi za Afrika ya Kusini, Uganda na Nigeria katika miaka iliyopita.
Takwimu zinaonyesha kuwa kila baada ya dakika 6, mtu mmoja hufa au kujeruhiwa kwa na ajali za barabarani duniani kote, wakiwemo madereva, abiria, waendesha pikipiki, baiskeli na watembea kwa miguu.
Takwimu za dunia zinaonesha kuwa watu milioni 1.2 hufa kutokana na ajali za barabarani kila mwaka na kuacha mamilioni ya watu na ulemavu wa kudumu duniani.
Idadi hii ya waathirika ni kubwa ikilinganishwa na idadi ya watu wanaokufa kutokana na malaria.
Zaidi ya watoto 260,000 hufariki kila mwaka kutokana na ajali za barabarani duniani kote.
Shirika la Afya Duniani linaonyesha kuwa ifikapo mwaka 2015, ajali za barabarani zitakuwa chanzo kikuu cha vifo na ulemavu kwa vijana.
Asilimia 90 ya vifo hivyo hutokea katika nchi zenye pato la kati na la chini, Tanzania ikiwa miongoni mwa kundi la pato la chini kabisa na kusini mwa Jangwa la Sahara.
Kwa kipindi cha kati ya mwezi Januari na Juni mwaka jana watu 1460 walifariki dunia na watu zaidi 8,373 walijeruhiwa kutokana na ajali za barabarani hapa nchini ambapo ilikuwa inaonyesha kuwa hadi kufikia mwishoni mwa mwaka huo, kutakuwa na jumla ya vifo 3000.
Baraza la Sumatra-ccc linaiasa jamii itambue kuwa madhara yote haya ni mzigo mkubwa kwa nchi kama Tanzania.
Kwani kwa Mwaka 2006 tu ilikadiriwa kuwa ajali hizo zilileta hasara ya asilimia 3.4 ya pato la ndani la Taifa.
Hata hivyo Sumatracc inashauri kuwa iwapo kama jamii na serikali itakuwa makini, vifo hivi vinaweza kuepukika, kwani zaidi ya robo tatu ya vifo vyote husababishwa na makosa ya kibinadamu.
Hali hiyo inatokana na ukweli kwamba madereva, waenda kwa miguu, waendesha baiskeli na watumiaji wengine wa barabara, hufanya makosa ambayo huishia kupoteza maisha yao au ya wengine.
Sumatra-ccc inaamini kwamba kwa kutoa elimu, uhandisi na usimamizi wa sheria za barabarani, kutasaidia kupunguza vifo visivyokuwa vya lazima.
Siku ya kuwakumbuka wahanga wa ajaali za barabara hutumika kuikutanisha jamii kwaajili ya kuwaombea marehemu waliofariki kutokana na ajali mbalimbali.
Mwenyekiti wa Baraza la Sumatra-ccc,Gilliard Ngewe anasema siku kama hiyo kila mmoja ambaye anaendesha vyombo vya usafiri, ajitafakari namna anavyoweza kukiendesha chombo chake.
ajali nyingi za barabarani zinaonyesha kuwa zinasababishwa na mwendo kasi wa madereva, au kujaza abiria na mizigo kupita kiasi.
AJALI YA LORI NA BASI ILIYOTOKEA MKOANI SINGIDA
Zijue haki za abiria zinazotetewa na Baraza la Sumatra-CCC
Na khalil ibrahim
KILA binadamu hapa duniani ana haki ya kuishi. Kutokana na hali hiyo kumekuwa na wadau pamoja na Taasisi mbalimbali zinazopigania kuona haki hizo zinalindwa.
Hivyo basi, katika matumizi ya usafiri wa vyombo vya nchi kavu na majini,Baraza la Ushauri watumiaji wa vyombo hivyo (SUMATRA-CCC)limekuwa mstari wa mbele kupigania haki hizo.
Baraza la Sumatra-ccc linaamini kuwa binadamu anayo haki ya msingi kama zilivyoelezwa na shirika la kimataifa la muungano wa watumiaji wa huduma hiyo (International Organization of Consumers Union (IOCU).
Baraza la Sumatra-ccc liliundwa kwa mujibu wa kifungu cha 29, sheria namba 9, ya mamlaka ya usafiri wa Nchi kavu na Majini (SUMATRA) ya mwaka 2001.
Baraza hilo lilianzishwa Agosti 2004 na kuzinduliwa rasmi Oktoba 17 mwaka 2005 na majukumu yake ni kushughulikia masilahi ya watumiaji wa huduma kwa kuwasilisha maoni na taarifa mbalimbali kwa SUMATRA na waziri mwenye dhamana pamoja na sekta husika.
Kupokea na kusambaza taarifa na maoni kuhusu masuala yanayowagusa watumiaji wa huduma zinazosimamiwa na SUMATRA.
Pia baraza hilo linashauriana na wadau, serikali na makundi ya watumiaji kuhusu huduma na kuunda kamati za watumiaji wa huduma za usafiri wa majini na nchi kavu katika mikoa na kushauriana nazo.
Haki ambazo zimeanishwa na shirika la kimataifa (IOCU) zipo kumi na mbili ambazo ni haki ya kupata mahitaji mhimu, usafiri endelevu na wenye kuzingatia nidhamu, maslahi ya kila mmoja ni moja ya mahitaji muhimu, kwa hiyo kila mtu anayo haki ya kupata usafiri endelevu na wenye kuzingatia heshima na utu wa kila mmoja.
Haki ya Usalama; Abiria anapokuwa safarini ana haki ya kusafirishwa na basi, gari moshi au meli ambayo ni salama na ambayo itamfikisha aendapo salama na chombo ambacho hakikidhi haki hii hakipaswi kusafirisha abiria.
Haki ya kupewa taarifa; abiria ana haki ya kupewa taarifa sahihi kabla ya kuanza safari na awapo safarini juu ya safari yake, ana haki ya kujua safari inaanza saa ngapi na atatumia muda gani safarini n. k.
Haki ya kuchagua; abiria ana haki ya kuchagua ni usafiri gani atumie, kwa hiyo abiria ana haki ya kuchagua kulingana na mahitaji yake ya muda huo.
Haki ya kuchagua; abiria ana haki ya chaguo kulingana na mahitaji yake ya muda huo.
Haki ya kulipwa fidia; abiria akipata hasara ya aina yoyote ambayo imesababishwa na uzembe wa mwenye chombo cha usafiri, kama vile kucheleweshwa, kuumia au kudhalilishwa, abiria ana haki ya kulipwa fidia.
Haki ya kuelekezwa; abiria ana haki ya kuelimishwa juu ya haki zake, Baraza la ushauri la SUMATRA-CCC linatekeleza azma hiyo ya kuwaelimisha watumiaji wa huduma za usafiri wa nchi kavu na majini.
Haki ya kusafiri katika mazingira salama; abiria ana haki ya kutokusumbuliwa au kusumbua abiria wengine awapo safarini.
Vitendo ambavyo vinaleta usumbufu wa aina yoyote kwa abiria wengine ikiwa ni pamoja na kupiga kelele ovyo, kuchafua mazingira ndani ya chombo cha usafiri, ikiwa ni pamoja na kuvuta sigara na vitu vingine vinavyoweza kumpa kero, haviruhusiwi.
Haki ya kupata mahitaji muhimu; mtumiaji wa huduma za usafiri wa nchi kavu na majini anawajibu wa kutumia vyombo hivyo kwa makini.
Haki ya usalama; mtumiaji wa usafiri wa nchi kavu na majini anawajibu wa kuwa makini na chombo anachotarajia kukitumia katika safari zake.
Haki ya kupewa taarifa; Mtumiaji wa usafiri wa nchi kavu na majini ana wajibu wa kutafuta taarifa zilizopo kwa ajili ya kujiridhisha kabla ya kuchagua chombo cha kusafiria.
Haki ya kuchagua; mtumiaji wa huduma ya usafiri wa nchi kavu na majini anawajibu wa kufanya chaguo la chombo cha usafiri baada ya kupata taarifa zinazokidhi mahitaji yake.
Haki ya kulipwa fidia; mtumiaji wa huduma za usafiri majini na nchi kavu ana wajibu wa kupigania usafiri unaokidhi mahitaji yake.
Abiria akipata hasara ya aina yoyote ambayo imesababishwa kwa uzembe wa mwenye chombo cha usafiri kama vile kucheleweshwa, kuumia na kudhalilishwa, abiria ana wajibu wa kudai fidia.
Haki ya kuelezwa haki zake /haki ya kuelimishwa; mtumiaji wa huduma za usafiri wa nchi kavu na majini ana wajibu wa kutafuta taarifa sahihi.
Webste:www.mobinday.blogspot.com niandikie; mobinsons@yahoo.com 0753 399 579.
Na khalil ibrahim
KILA binadamu hapa duniani ana haki ya kuishi. Kutokana na hali hiyo kumekuwa na wadau pamoja na Taasisi mbalimbali zinazopigania kuona haki hizo zinalindwa.
Hivyo basi, katika matumizi ya usafiri wa vyombo vya nchi kavu na majini,Baraza la Ushauri watumiaji wa vyombo hivyo (SUMATRA-CCC)limekuwa mstari wa mbele kupigania haki hizo.
Baraza la Sumatra-ccc linaamini kuwa binadamu anayo haki ya msingi kama zilivyoelezwa na shirika la kimataifa la muungano wa watumiaji wa huduma hiyo (International Organization of Consumers Union (IOCU).
Baraza la Sumatra-ccc liliundwa kwa mujibu wa kifungu cha 29, sheria namba 9, ya mamlaka ya usafiri wa Nchi kavu na Majini (SUMATRA) ya mwaka 2001.
Baraza hilo lilianzishwa Agosti 2004 na kuzinduliwa rasmi Oktoba 17 mwaka 2005 na majukumu yake ni kushughulikia masilahi ya watumiaji wa huduma kwa kuwasilisha maoni na taarifa mbalimbali kwa SUMATRA na waziri mwenye dhamana pamoja na sekta husika.
Kupokea na kusambaza taarifa na maoni kuhusu masuala yanayowagusa watumiaji wa huduma zinazosimamiwa na SUMATRA.
Pia baraza hilo linashauriana na wadau, serikali na makundi ya watumiaji kuhusu huduma na kuunda kamati za watumiaji wa huduma za usafiri wa majini na nchi kavu katika mikoa na kushauriana nazo.
Haki ambazo zimeanishwa na shirika la kimataifa (IOCU) zipo kumi na mbili ambazo ni haki ya kupata mahitaji mhimu, usafiri endelevu na wenye kuzingatia nidhamu, maslahi ya kila mmoja ni moja ya mahitaji muhimu, kwa hiyo kila mtu anayo haki ya kupata usafiri endelevu na wenye kuzingatia heshima na utu wa kila mmoja.
Haki ya Usalama; Abiria anapokuwa safarini ana haki ya kusafirishwa na basi, gari moshi au meli ambayo ni salama na ambayo itamfikisha aendapo salama na chombo ambacho hakikidhi haki hii hakipaswi kusafirisha abiria.
Haki ya kupewa taarifa; abiria ana haki ya kupewa taarifa sahihi kabla ya kuanza safari na awapo safarini juu ya safari yake, ana haki ya kujua safari inaanza saa ngapi na atatumia muda gani safarini n. k.
Haki ya kuchagua; abiria ana haki ya kuchagua ni usafiri gani atumie, kwa hiyo abiria ana haki ya kuchagua kulingana na mahitaji yake ya muda huo.
Haki ya kuchagua; abiria ana haki ya chaguo kulingana na mahitaji yake ya muda huo.
Haki ya kulipwa fidia; abiria akipata hasara ya aina yoyote ambayo imesababishwa na uzembe wa mwenye chombo cha usafiri, kama vile kucheleweshwa, kuumia au kudhalilishwa, abiria ana haki ya kulipwa fidia.
Haki ya kuelekezwa; abiria ana haki ya kuelimishwa juu ya haki zake, Baraza la ushauri la SUMATRA-CCC linatekeleza azma hiyo ya kuwaelimisha watumiaji wa huduma za usafiri wa nchi kavu na majini.
Haki ya kusafiri katika mazingira salama; abiria ana haki ya kutokusumbuliwa au kusumbua abiria wengine awapo safarini.
Vitendo ambavyo vinaleta usumbufu wa aina yoyote kwa abiria wengine ikiwa ni pamoja na kupiga kelele ovyo, kuchafua mazingira ndani ya chombo cha usafiri, ikiwa ni pamoja na kuvuta sigara na vitu vingine vinavyoweza kumpa kero, haviruhusiwi.
Haki ya kupata mahitaji muhimu; mtumiaji wa huduma za usafiri wa nchi kavu na majini anawajibu wa kutumia vyombo hivyo kwa makini.
Haki ya usalama; mtumiaji wa usafiri wa nchi kavu na majini anawajibu wa kuwa makini na chombo anachotarajia kukitumia katika safari zake.
Haki ya kupewa taarifa; Mtumiaji wa usafiri wa nchi kavu na majini ana wajibu wa kutafuta taarifa zilizopo kwa ajili ya kujiridhisha kabla ya kuchagua chombo cha kusafiria.
Haki ya kuchagua; mtumiaji wa huduma ya usafiri wa nchi kavu na majini anawajibu wa kufanya chaguo la chombo cha usafiri baada ya kupata taarifa zinazokidhi mahitaji yake.
Haki ya kulipwa fidia; mtumiaji wa huduma za usafiri majini na nchi kavu ana wajibu wa kupigania usafiri unaokidhi mahitaji yake.
Abiria akipata hasara ya aina yoyote ambayo imesababishwa kwa uzembe wa mwenye chombo cha usafiri kama vile kucheleweshwa, kuumia na kudhalilishwa, abiria ana wajibu wa kudai fidia.
Haki ya kuelezwa haki zake /haki ya kuelimishwa; mtumiaji wa huduma za usafiri wa nchi kavu na majini ana wajibu wa kutafuta taarifa sahihi.
Webste:www.mobinday.blogspot.com niandikie; mobinsons@yahoo.com 0753 399 579.
HII NI AJALI MBAYA ILITOKEA MWAKA HUU 2010 MKOANI SINGINDA NA KUUA WATU KADHAA ,HUU NI MWENDELEZO WA AJALI AMBAZO BARAZA LA SUMATRACCC LINAFANYA JUHUDI KWA KUSHIRIKIANA NA WADAU WA USAFIRI ILI KUZIMALIZA .
Subscribe to:
Posts (Atom)
